Linda en Amélie winnen KNAW Onderwijsprijs
Zeg je nou jij wil of jij wilt, en is het hij wil of hij wilt? Die ogenschijnlijk simpele vraag vormde de aanleiding voor een bijzonder profielwerkstuk van Amélie Lamers en Linda Martinussen (6VWO). Hun onderzoek naar het veranderende gebruik van het werkwoord willen leverde hun de prestigieuze KNAW Onderwijsprijs 2025 op in het vwo-profiel Cultuur & Maatschappij!
De KNAW Onderwijsprijs – dit jaar voor de 17de keer uitgereikt – geldt als de hoogste onderscheiding voor profielwerkstukken van vwo-leerlingen. In totaal zonden 168 middelbare scholen 305 werkstukken in. De feestelijke prijsuitreiking vindt plaats op 26 juni 2025 bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) in Amsterdam. Amélie en Linda ontvangen daar elk een studiebeurs van maar liefst € 2000.
Volgens de Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS) – de gezaghebbende grammatica van het Nederlands – zijn alleen jij wilt (met een t) en hij wil (zonder t) correct en gebruikelijk. Toch lijken andere vormen, zoals jij wil en hij wilt, steeds vaker op te duiken in het dagelijkse taalgebruik. Voor Amélie en Linda reden genoeg om dit opvallende taalverschijnsel nader te onderzoeken. Ze doken onder andere in de taalhistorische achtergrond van het werkwoord willen, dat – net als kunnen, mogen, moeten en zullen – tot de modale hulpwerkwoorden behoort. Amélie en Linda onderzochten hoe 288 leerlingen van het Sophianum wil en wilt gebruiken. Hun bevinding? De ‘officiële’ vormen (jij wilt, hij wil) zijn nog steeds gangbaar, maar de ‘afwijkende’ vormen winnen terrein. Vooral onder de jongere leerlingen neemt het gebruik van jij wil en hij wilt duidelijk toe.
Het resultaat van hun onderzoek is een boeiend en zorgvuldig uitgevoerd werkstuk over een taalverandering die zich lijkt te voltrekken zonder dat we er erg in hebben. De toekenning van de KNAW Onderwijsprijs onderstreept zowel het hoge niveau van dit onderzoek als het belang van taalbeschouwing in het onderwijs.
Amélie en Linda kregen bij hun onderzoek enkele waardevolle tips van taalprofessoren prof. dr. Nicoline van der Sijs en prof. dr. Frans Hinskens. Het profielwerkstuk werd begeleid door dr. Ben Salemans, docent Nederlands aan het Sophianum.
Amélie en Linda: van harte gefeliciteerd met het winnen van deze bijzondere prijs!
Uitreiking in Amsterdam
Indrukwekkend. Zo kunnen Amelie Lamers en Linda Martinussen de uitreiking van de KNAW Onderwijsprijs wel omschrijven. De dames wonnen deze prestigieuze prijs voor beste profielwerkstuk. Zij onderzochten de verandering van de taal en peilden dat bij 288 leerlingen. In Amsterdam werd de prijs gistermiddag uitgereikt. Samen met hun trotse ouders, dhr. Hupperetz (rector), dhr. Salemans (profielwerkstukbegeleider) en mevr. Jaspers (mentor) ging de groep richting hoofdstad.
Alle winnaars vertelden in een filmpje over hun profielwerkstuk. Linda en Amelie hadden gekozen voor een natuurlijke achtergrond: een prachtig uitzicht over Gulpen en onze school. .
Vervolgens waren er lovende woorden voor het werk dat de dames afgeleverd hebben. "Jullie doken in deze taalkwestie met de nieuwsgierigheid van taalpuristen en de open blik van moderne onderzoekers." De jury was onder de indruk van de helderheid, de originaliteit en 'de flair' waarmee de twee examenleerlingen het onderwerp behandelden. "Een sterk werkstuk over iets ogenschijnlijk kleins, dat in werkelijkheid veel vertelt over hoe een taal beweegt. Een werkstuk dat grammatica tot leven brengt - dat is een héle kunst."
Tussendoor waren er nog optredens, waarbij een breakdancegroep de hele zaal in 'no time' aan het dansen kreeg. Oók dhr. Salemans. "Ik heb nu nog last van mijn kuit", aldus de docent Nederlands die de dames voorgedragen had voor deze prijs. Hij vergeleek de prijs zelfs met de Nobelprijs. Hij is zichtbaar trots op de prestatie die geleverd is. Ook dhr. Hupperetz, bezig aan zijn allerlaatste dagen als rector van onze school, straalt. "Wat mooi dat ónze school nu ook hier aanwezig mag zijn!"
De uitreiking is hier terug te bekijken.
L1 op bezoek
Vrijdag 27 juni jl. was L1 op school aanwezig om examenleerlingen Amelie Lamers en Linda Martinussen en dhr. Salemans, profielwerkstukbegeleider, te interviewen. Onderwerp van gesprek was natuurlijk hét winnen van de KNAW Onderwijsprijs. De reportage werd gemaakt door oud-leerling Timo Schmid. "Ik ben hier al zo lang niet meer geweest, ik herken hier écht niks meer", moest de oud-havist, die in het verleden werkte voor o.a. Shownieuws en RTL Boulevard, bekennen. Voor de dames wel even spannend, maar al snel was de sfeer heel ontspannen.
Het item is hier terug te bekijken.
